Sabiq millət vəkili, “Odlar Yurdu” Universitetinin və “Muğanbank”ın real sahibi Əhməd Vəliyev özünün çətin günlərini yaşayır. Onun kurasiyasında olan müəssisələrinin içərisində ən kritik durumda olan isə “Muğanbank”dır. Bununla bağlı cumhuriyyet.az bildirir ki, xüsusilə son illər bank sektorundakı əvvəlki nüfuzunu itirmiş “Muğanbank” artıq müştəri etimadını da tükəndirib.
İflasdan xəbər verən statistika
Son illər mətbuatda “Muğanbank”ın çətin maliyyə vəziyyətinə düşdüyü, banka Mərkəzi Bank tərəfindən xəbərdarlıq edildiyi, bağlanma ehtimalının yarandığı və s. barədə məlumatlar yer alıb. Bu da təsadüfi sayılmır, çünki bankın maliyyə göstəriciləri son illərdə onun vəziyyətinin qənaətbəxş olmadığından xəbər verirdi.
“Muğanbank” ASC-nin 2018-ci ilin yekunlarına dair yayılan maliyyə hesabatından da aydın olur ki, “Muğanbank” həmin ili mənfəətlə başa vursa da, bankın faiz gəlirlərində 2017-ci illə müqayisədə 5 faizə yaxın azalma qeydə alınıb. Belə ki, 2017-ci ildə 42 milyon 794 min manat faiz gəliri qazanan bank, 2018-ci ildə 40 milyon 887 min manat qazana bilib. Ümumilikdə 2 milyon manata yaxın faiz gəliri itirən “Muğanbank” həm də ehtimal olunan depozit və kredit itkiləri üzrə ehtiyyatların yaradılması üçün də 6 milyon 54 min manat ayırmalı olub. 2018-ci ili 1,036 mln. manat xalis mənfəətlə başa vuran “Muğanbank” 2019-cu ili kəskin zərərlə tamamlayıb – 8,254 mln. manat. “Muğanbank”ın cəmi aktivləri 2019-cu ildə 2018-ci ilin analoji dövrü ilə müqayisədə 0,4% azalaraq 558,549 mln. manat təşkil edib. Əlavə olaraq, bankın kredit portfeli 4% azalaraq 346,330 mln. manata enib. “Standard & Poor`s” (S&P) beynəlxalq reytinq agentliyi “Muğanbank” ASC-nin kredit reytinqini “B-/B” səviyyəsindən “ССС+/С” səviyyəsinədək endirib. Agentliyin yaydığı məlumata görə, reytinq üzrə proqnoz neqativdir.
Rəqəmlərin zərbəsini qaranlıq keçmiş möhkəmlədir
Digər tərəfdən isə adıçəkilən bankın ictimai rəydə mənfi reputasiya qazanmasına mətbuatda bankın adının “MTN işində” hallanmasının da rolu az olmayıb. Bununla bağlı cumhuriyyet.az olaraq media üzərindən apardığı araşdırmalar zamanı rast gəlinən informasiyalarda iddia olunur ki, əslində həmin bank keçmiş milli təhlükəsizlik naziri Eldar Mahmudovla “Odlar Yurdu” universitetinin rektoru Əhməd Vəliyevin şərikli müəssisəsidir. Onların “Muğanbank”dakı işlərini isə Eldar Mahmudovun əmisi oğlu Vüqar Mahmudovla, Əhməd Vəliyevin kürəkəni, eyni zamanda “Muğanbank”ın Müşahidə Şurasının sədri Elmir Mehdiyev həyata keçirib.
“Muğanbank” kimindir?
Əslində, bu bankın kimə məxsus olduğu elə bankın öz saytında yazılıb. Bekəı ki, saytın səhmdarların bankın nizamnamə kapitalında payı bölməsində payçıların adları göstərilir – Mehdiyev Elmir Maqbet oğlu – 63,50 % (Ə.Vəliyevin kürəkəni, eyni zamanda bankın Müşahidə Şurasının sədri), Vəliyeva Vəfa Əhməd qızı – 12,05 % (Əhməd Vəliyevin qızı), Mehdiyev Maqbet Rəhim oğlu – 13,10% (Ə.Vəliyevin qudası, Tibb Universitetinin dosenti, biologiya elmləri namizədi) Mehdiyeva Fəridə Cahandar qızı – 11.35 % (Ə.Vəliyevin qudası). Yeri gəlmişkən, Ə.Vəliyevin sahibi və rəhbəri olduğu Odlar Yurdu Universitetinin bank hesabları da bu bankdadır.Beləliklə, aydın olur ki, “Muğanbank” Əhməd Vəliyevin hansı açıqlama verməsindən asılı olmayaraq ona və ailə üzvlərinə məxsusdur.
Məlumatda bildirilir ki, Əhməd Vəliyevin respublikada bank sahibinə çevrilə bilməsində əsas himayədarı və biznes ortağı isə sabiq milli təhlükəsizlik naziri Eldar Mahmudov olub. Elə adıçəkilən bankın idarəçiliyində də əsas söz sahibləri onların yaxın qohumları – Eldar Mahmudovun köməkçisi, eyni zamanda əmisi oğlu Vüqar Mahmudov və Əhməd Vəliyevin kürəkəni Elmir Mehdiyev söz sahibidirlər. Daxil olan məlumatda həmçinin iddia edilir ki, sabiq MTN şefinin “qara pulları” məhz bu bank tərəfindən realizə edilirmiş.
Bank rəhbərliyinin qanun pozuntusu
2000-ci ildən ASC-nin Müşahidə Şurasının sədri vəzifəsində çalışan, bankın nizamnamə kapitalının 63,5 faizinə sahib olan Elmir Mehtiyevin fəaliyyətinə dair də ilginc iddialar var. Bununla bağlı yerli mediada yayılan məlumatlara istinadən bildirir ki, ASC rəhbərinin ölkənin bank sisteminə ciddi problemlər yaradır və Elmir Mehdiyev müvafiq qanunvericiliyin tələblərini kobud surətdə pozaraq biznes fəaliyyəti ilə məşğul olur. Məsələn, “Jalə-Biznes” MMC-nin işçiləri direktoru Elmir Mehtiyevin qanunsuz əməllərinin üstünü açıb. Deyilənlərə görə, şirkətin inşa etdiyi kompleksin dövlət komissiyası tərəfindən təhvili zamanı böyük qanun pozuntularına yol verilib. Belə ki, Elmir Mehdiyev tikinti kompleksinin dövlət qəbulu zamanı komissiya üzvləri ilə “ənənəvi yol”la “razılığa” gəlib. Çünki bu binalardakı bütün mənzillərin sahəsi təsdiq olunan layihədə göstəriləndən 15-20 faiz çoxdur. Lakin problem bununla bitmir. Əvvəlki adı “Jalə-Biznes” MMC, indiki adı isə “Jalə” MTK olan bu şirkətin tikdiyi binadakı mənzillər müştərilərə bank vasitəsi ilə deyil, nağd yolla satılır. Burada əsas məqsəd dövlət büdcəsinə ödənməli olan böyük məbləğdə vergidən yayınmaqdır. Əgər hüquq-mühafizə orqanları, eləcə də digər müvafiq qurumlar bu məsələni araşdırsalar, bir çox mətləblərə aydınlıq gətirilə bilər.
Emil Mehdiyevin gizli dünyası
Paytaxtın Nəsimi rayonu, Bülbül prospekti 40 ünvanında yerləşən, əvvəlki adı “Jalə Biznes” MMC, indiki adı isə “Jalə”
MTK olan şirkətin E.Mehtiyevə məxsus olduğu haqda mətbuatda kifayət qədər məlumatlar yayılıb. Həmin məlumatlara əsaslanaraq bildirir ki, o, inşa etdirdiyi binalar üçün yaratdığı şirkətləri yaxın qohumlarının adına təsis edib. İş o yerə çatıb ki, rayonda, kənddə mal-qara otaranların adına belə, 3 min kvadratmetrlik ofis özəlləşdirilib. Təbii, burada məqsəd vergidən yayınmaq və daha çox gəlir əldə etməkdir. Onu da qeyd edim ki, Elmir Mehdiyev Mərkəzi Bankın sədri Elman Rüstəmovla yaxınlığı ilə seçilən Qiymətli Kağızlar uzrə Dövlət Komitəsinin sədri Rüfət Aslanlı, İpoteka Fondunun icraçı direktoru Fəxri Kazımov, Mərkəzi Bankın nəzdindəki maliyyə monitorinqi xidmətinin rəhbəri Adışirin Qasımov və Əmanətlərin Sığortalanması Fondunun İcraçı direktoru Azad Cavadovla əlbir olub hündürmərtəbəli binanın 3 mərtəbəsini alıblar. Bu zaman sərf olunan vəsaitlərin dövlət büdcəsinə daxil olub-olmadığını deyə bilməsəm də, 1 məsələ var ki, bu işdə 20 milyon manatdan çox pul xərclənib və nəticədə çox böyük problemlər əmələ gəlib. Nədənsə bu məsələdə Mərkəzi Bankın nəzdindəki maliyyə monitorinqi xidmətinin rəhbəri Adışirin Qasımovun adı daha çox hallanır. Ümumiyyətlə, adıçəkilən şəxslər Elmir Mehtiyevin bir sıra qanundankənar əməllərini görməzdən gəlir, onun ölkənin bank sisteminə yaratdığı problemləri ört-basdır etməyə çalışırlar”.
Mənbə bildirir ki, E.Mehtiyev bir neçə dəfə “Muğanbank”da ayrı-ayrı şəxslərin adına külli miqdarda kredit açdıraraq öz işlərinin həllinə nail olub: “Elmir Mehtiyev Bülbül prospekti 40 ünvanında inşa edilən göydələnlər kompleksinin sifarişçisidir. Bu binaların tikintisini podratçı təşkilat olan “Falez-memarlıq” həyata keçirir. Elmir Mehtiyev isə dövlət büdcəsinə vergi ödəməkdən yayınmaq üçün podratçı təşkilatla bank vasitəsi ilə deyil, nağd yolla hesablaşır. Bu isə böyük miqdarda vergidən yayınmaqdır. Şirkətdə mənzillərin satışı da nağd yolla həyata keçirilir, yəni yenidən vergidən yayınma baş verir…
Mövzu ilə bağlı qarşı tərəfi də dinləməyə hazırıq.