Müstəqil ekspertlərin əksəriyyəti Azərbaycanda büdcə vəsaitlərinin xərclənməsində ən çox şişirtmələrə və korrupsiya hallarına yol verilən istiqamət kimi dövlət qurumlarının keçirdikləri tenderləri göstərirlər. Xüsusi sübuta ehtiyacı olmayan həmin iddiaları bu və ya digər dövlət qurumunun tenderlərini 2-3 ayın, hətta bir neçə günün şirkətlərinin “udması”, yaxud bir nazirliyin tenderlərini daim eyni şirkətlərin qazanması da təsdiqləyir.
Azpolitika.info-nun yazdığına görə, Azərbaycanda tenderləri qazanan iri şirkətlərin böyük əksəriyyəti məmur-oliqarxların, yaxud onların ətrafındakı şəxslərindir. Kiçik araşdırma aparmaq kifayətdir ki, dövlət qurumlarının hansı şirkətlərlə “işlədiklərini” və bu şirkətlərin kimlərə aid olduğunu aydınlaşdırasan.
Məsələn, ötən gün mətbuatda Azərbaycan Meliorasiya və Su Təsərrüfatı ASC-nin Tikilməkdə olan Meliorasiya və İrriqasiya Obyektlərinin Birləşmiş Müdiriyyətinin keçirdiyi 6.5 milyon manatlıq 3 tenderin qalibləri bəlli olub. Bunlar “Gidromaşservis” QSC ilə Füzuli rayonu ərazisində 1200 ha əkin sahəsi olan təsərrüfatın suvarma suyu ilə təmin edilməsi ilə əlaqədar 2 milyon 560 min 767 manatlıq, UĞUR-TİKİNTİ MMC ilə Astara rayonunun Pensərçay çayında sahilbərkitmə işləri ilə bağlı tədbirlərlə bağlı 1 milyon 824 min 399 manatlıq və “Azəri Servis LTD” MMC ilə Ağcabədi rayonunda yaradılan aqroparkın 850 ha əkin sahəsinin suvarma suyu ilə təmin edilməsi üçün 2 milyon 212 min 500 manatlıq müqavilələrdir.
Sonuncu şirkətlə, yəni “Azəri Servis LTD” ilə bağlı kiçik araşdırmamız göstərdi ki, bu şirkət Meliorasiya və Su Təsərrüfatı ASC-nin “daimi müştərisidir”. Onun sahibi isə Nasir Nadir oğlu Mustafazadədir. O, 2000-ci ildən “Azəri Servis LTD” MMC-nin sahibidir. Əvvəllər “Azərkəndsutəchizatı” Dövlət Konsernində çalışıb. Onun məhz Meliorasiya və Su Təsərrüfatı ASC-nin rəhbərliyinə yaxınlığına dair məlumatlar var.
“Azəri Servis LTD”-nin əsas sifarişçiləri uzun illərdir Əhməd Əhmədzadənin rəhbərlik etdiyi “Meliorasiya və Su Təsərrüfatı”ASC, Qaçqınların və Məcburi Köçkünlərin İşləri üzrə Dövlət Komitəsi, Məcburi Köçkünlərin Sosial İnkişaf Fondu, “Azərsu” ASC, Bakı şəhəri Mənzil Kommunal Departamenti və rayon icra hakimiyyətləridir. Bu şirkətin son zamanlarda qazandığı tenderlərin siyahısı ilə tanış olmaq kifayətdir ki, onun “çapı” barədə təsəvvür yaransın.
Əsasən tender yolu ilə aldığı dövlət sifarişləri:
– 8 qəsəbədə qəsəbədaxili yol, su təchizatı və elektrik təchizatı şəbəkələrinin tikintisi;
– 8 qəsəbədə daxili drenaj və suvarma şəbəkələrinin tikintisi;
– 4 yeni yaşayış məhəlləsində məhəllədaxili istilik təchizatı şəbəkəsinin qazanxana ilə birlikdə tikintisi;
– 16 məcburi köçkün qəsəbəsində yol-küçə şəbəkəsinin tikintisi;
– 8 qəsəbədə abadlıq işləri;
– 2 qəsəbədə yolların təmiri və bərbası işləri;
– 1 ədəd avtomobil körpüsünün,
– 5 ədəd 5 mərtəbəli 80 mənzilli,
– 1 ədəd 4 mərtəbəli 16 mənzilli,
– 1 ədəd 88 mənzilli 5 mərtəbəli,
– 1 ədəd 43 mənzilli 5 mərtəbəli yaşayış binalarının,
– 934 fərdi yaşayış evinin,
– 4100 şagird yerlik 8 ədəd məktəb binalarının tikintisi;
– 1 ədəd məktəb binasının təmiri və bərpası;
– 5 ədəd feldşer-mama məntəqəsinin,
– 2 ədəd ambulatoriya binasının,
– 2 ədəd 50 yerlik,
– 1 ədəd 115 yerlik uşaq baxçasının,
– 3 ədəd inzibati binanın,
– 4 ədəd klub-icma mərkəzinin,
– 2 ədəd rabitə evinin,
– 5 ədəd poçt şöbəsinin,
– 1 ədəd yanğınsöndürmə deposunun tikintisi.
– 7 yeni qəsəbənin ərazisində mühəndis hazırlığı, sel sularından mühafizəsi işləri;
– 2 yeni yaşayış məhəlləsində şaquli plandışdırılma işləri;
– Respublikanın 5 rayonunun ərazisində açıq suyığıcı və qapalı suyığıcı qurğuların,
– 4 rayonda nasos stansiyasının tikintisi,
– 7 ədəd subartezian quyusunun qazılması,
– 3 ədəd torpaq bənd, 1 rayonda beton bənd və açıq və qapalı drenlərin tikintisi,
– 4 rayonda Suvarma və Dranaj Şəbəkələrinin Bərpası işləri,
– 1 rayonda Gənclər Mərkəzinin tikintisi,
– Bakı şəhərində su xəttinin çəkilişi və s.
Nadir Mustafazadənin ölkə xaricindəki bizneslərilə bağlı isə bir müddət əvvəl müstəqil araşdırmaçı jurnalist Cavanşir Həsənlinin araşdırması dərc edilmişdi. Orada göstərilirdi ki, iki il əvvəl alman mətbuatı Almaniyanın Frankfurt şəhərində türk işadamı Muharrem Erdoğduya aid “RAKS AG” şirkətinin 2012-ci ildə 554 mənzildən ibarət bir binanı satın aldığı, bir müddət sonra isə 150 min avro elektrik borcu üzündən əmlakına əl qoyularaq hərraca çıxarıldığı barədə məlumat yayıb.
Məlum olub ki, şirkət binanı Nasir Mustafazadə adlı Azərbaycan vətəndaşından satın alıb. Yəni 554 mənzilin əvvəlki sahibi bu şəxs olub. Mənzillərin ümumi sahəsi 31 min 670 kvadrat metrdir. O da məlum olub ki, əmlakçılar tərəfindən 22 milyon 800 min avro dəyərində qiymətləndirilən binanın texniki pasportuna görə, cənab Mustafazadə binanı 2010-cu ilin iyununda alıb. Əmlakın 75 faizi onun, 25 faizi isə 72 yaşlı şəriki Sadik Tekin Evrenin adına rəsmiləşdirilib. Bundan bir il sonra Evren dünyasını dəyişib və N.Mustafazadə bu əmlakın tək sahibi olub.
Yəqin ki, təkcə bu fakt Azərbaycanda tenderlərdə “qazanılan” pulların ölkədən nə üçün çıxarıldığı və haralara qoyulduğu barədə müəyyən təsəvvür yaradır…